Menü
Suyun ateşle imtihanı ateşin yaklaşık bir milyon yıl önce icat edilmesinden beri sürmektedir. Bu nedenle yangın söndürme denilince akla ilk gelen maddedir sudur. Günümüz otomatik yangın söndürme sistemlerinde de su sık kullanılır.
Sulu söndürme sistemleri Sprinkler (Yağmurlama) Söndürme Sistemleri ve Watermist (Su Sisi) Söndürme Sistemleri olarak ikiye ayrılır.
Sulu söndürme sistemlerinin günümüzde en yaygın kullanım çeşidi sprinkler (yağmurlama) olarak adlandırılan sistemlerdir. NFPA13, EN12845 sulu söndürme sistemlerinde kullanılan standartlardır. Sprinkler sistemi başlıca yangın pompası, borular, boru askı ve bağlantı parçaları, sistem kontrol vanaları, izleme anahtarları ve sprinkler başlıkları parçalarından oluşur. Konutlar, iş merkezleri, endüstriyel tesisler, depolama alanları, otoparklar vb. yerlerde sprinkler sistemleri otomatik yangın söndürme sistemleri olarak kullanılır. Sprinkler sistemleri çalışma prensiplerine göre dört farklı şekilde sınıflandırılabilir. Uygulama alanı, risk grubu ve çevresel faktörlere göre doğru sistem tipinin seçilmesi ve uygulanması sistem çalışırlığı açısından büyük önem arz etmektedir.
Islak borulu sprinkler sisteminde boru içerisinde sürekli su bulunur. Ortam sıcaklığı 95°C’yi geçmediği takdirde uygulanabilir. Boru içerisindeki suyun donma riskinin olduğu düşük sıcaklığa sahip yerlerde suyun donmasını engellemek için tedbirler alınmalıdır. Hesaplamalar sonucu belirlenen yangın pompa kapasitesi ile su borular içerisinde basınçlı bir şekilde tutulur. Yangın durumunda ortaya çıkan yüksek ısı ile sprinkler başlığı otomatik olarak aktive olur ve boru içerisindeki su basıncın da etkisiyle ortama boşalır. Bu şekilde yangın kontrol altına alınır ve söndürülür. Sprinkler başlığı aktive sıcaklığına göre farklılık gösterir ve içerisindeki farklı renk sayesinde ayırt edilebilir. Bu sistemde kullanılan ıslak alarm ve/veya akış anahtarı sayesinde bina yönetim sistemlerine ve yangın algılama sistemlerine bilgi iletilir.
Yüksek sıcaklığın sürekli olduğu veya donma riskinin olduğu yerlerde ıslak borulu sistem yerine kuru borulu sprinkler sistemi kullanılır. Kuru borulu sistemin farklı boru içerisinde basınçlı su yerine hava veya azot gazının bulunmasıdır. Sprinkler başlığı yine sıcaklık ile aktive olduğunda ortama önce boru tesisatı içerisindeki hava veya azot gazı daha sonra ise su boşalır. Sistemde yer alan kuru alarm vanası ve/veya akış anahtarı sayesinde bina yönetim sistemlerine ve yangın algılama sistemlerine bilgi iletilir.
Yangının hızlı yayılmasının söz konusu olduğu yerlerde baskın sprinkler sistemleri kullanılır. Bu sistemde ısı ile aktive olan sprinkler başlıkları yerine açık uçlu sprinkler başlıkları kullanılır. Boru içerisinde su veya hava/gaz yer almaz. Sistem otomatik yangın algılama sistemi ile aktif hale gelir. Ortamdaki yangın durumu yangın algılama sistemi tarafından algılanır ve baskın alarm vanası yangın alarm paneli tarafından açılır. Açık uçlu sprinkler başlığı kullanıldığı için ortamdaki tüm sprinkler başlıklarından ortama su boşalır ve yangının yayılması önlenir. Sistemde yer alan kuru alarm vanası ve/veya akış anahtarı sayesinde bina yönetim sistemlerine ve yangın algılama sistemlerine bilgi iletilir.
Ön tepkimeli (preaction) sprinkler sistemleri kuru borulu sprinkler sistemine benzer yapıdadır. Ancak su boşalmasının oluşturacağı zararın yüksek olduğu arşiv, müze, kütüphane, tarihi binalar gibi yerlerde tercih edilir. Suyun ortama boşalması sadece sprinkler başlığının aktif olması ve/veya otomatik yangın algılama sisteminden de sinyal gelmesiyle gerçekleşir. Sistemde yer alan ön tepkimeli (preaction) alarm vanası ve/veya akış anahtarı sayesinde bina yönetim sistemlerine ve yangın algılama sistemlerine bilgi iletilir.
Ön tepkimeli alarm vanasından boru sistemine su geçişi, sprinkler başlıklarının aktive olması veya otomatik yangın algılama sisteminin devreye girmesi ile başlar. Algılama sisteminde yer alan dedektörlerin aktive olması veya boru içindeki basınç düşmesi ön tepkimeli alarm vanasının açılmasına sebep olur.
Ön tepkimeli alarm vanasından boru sistemine su geçişi, sprinkler başlıklarının aktive olması ile değil de otomatik yangın algılama sisteminin devreye girmesi ile başlar. Algılama sisteminde yer alan dedektörlerin aktive olması ön tepkimeli alarm vanasının açılmasına sebep olur ve sistem aktive olur.
Ön tepkimeli alarm vanasından boru sistemine su geçişi, sprinkler başlıklarının aktive olması ve otomatik yangın algılama sisteminin devreye girmesi ile başlar. Sistemin aktive olması için hem algılama sisteminde yer alan dedektörlerin aktif olması hem de sprinkler başlığının açılması gerekmektedir. Sprinkler başlığının açılmasının ardından öncelikle borularda bulunan basınçlı hava veya azot ortama boşalır ve algılama sisteminden gelen tetikleme ile birlikte boru hattına su geçişi olur. Aktivasyon pnömatik veya elektrikli olabilir. Yangın esnasında sadece cam tüpü patlayan sprinkler başlıklarından su gelmektedir.
Sprinkler söndürme sistemi tarafından boşaltılan su damlacıklarının boyutu yaklaşık 1000µm civarındadır. Bu ölçü de teması durumunda bazı yüzeylere zarar verebilir. Su temasının zarar vereceği yerlerde alternatif olarak Su Sisi (watermist) Söndürme Sistemleri kullanılabilir. Su damlacıkları özel nozzle’lar sayesinde <300µm mertebesine küçültülerek ortama boşaltılır. Bu şekilde ortama yayılan su damlacıkları yüzeye temas etmeden buharlaşır ve ekipmanlar üzerinde bir zarar oluşturmaz. NFPA750 su sisi söndürme sistemlerinde kullanılan standarttır. Sistem çalışma basıncına göre Yüksek Basınçlı Su Sisi Söndürme Sistemi ve Alçak Basınçlı Su Sisi Söndürme Sistemi olmak üzere iki sınıfa ayrılır. Endüstriyel tesisler, depolama alanları, jeneratörler, transformatörler, arşivler vb. yerlerde su sisi söndürme sistemleri otomatik yangın söndürme sistemleri olarak kullanılır. Uygulama alanı, risk grubu ve çevresel faktörlere göre doğru sistem tipinin seçilmesi ve uygulanması sistem çalışırlığı açısından büyük önem arz etmektedir.
Telefon ile arayabilir veya iletişim formundan yazabilirsiniz,
uzmanlarımız en kısa süre içinde sizlere ayrıntılı olarak cevap verecektir.
